संपादकीय

बी. पी. मंडल जीवन परिचय

25 ऑगस्ट बी.पी. मंडल जयंती विशेष

बीपी मंडल यांचा जन्म 25 ऑगस्ट 1918 रोजी बनारस येथे झाला. सुप्रसिद्ध वकील स्वातंत्र्य सेनानी स्वर्गीय रासबिहारी मंडल आणि श्रीमती सीतावती मंडल यांचे ते सातवे अपत्य होते. त्यांचे बालपण बिहार राज्यातील मधेपुरा येथील मुरहो गावात गेले. तो एका जमीनदार कुटुंबातील होते

त्यांचे शिक्षण त्यांच्या गावातील सरकारी शाळेतून झाले. त्यानंतर ते पाटण्याला गेले आणि इथल्या महाविद्यालयातून पुढील शिक्षण सुरू ठेवले. शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, त्यांनी दंडाधिकारी म्हणून काम केले आणि 1945 ते 1951 पर्यंत या पदावर काम केले. त्यांनी नोकरी सोडून भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला. येथून त्यांची राजकीय कारकीर्द सुरू झाली. नंतर त्यांनी काँग्रेस सोडून जनता पक्षात प्रवेश केला.

बिंदेश्वरी प्रसाद मंडल यांनी बिहारमधील मधेपुरा येथून निवडणूक लढवली आणि 1967 ते 1970 आणि 1977 ते 1979 पर्यंत या जागेवर खासदार होते. 1968 मध्ये ते बिहारचे सातवे मुख्यमंत्री झाले. 1 फेब्रुवारी 1968 रोजी त्यांनी मुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतली, पण 30 दिवसांनी त्यांना बिहारच्या मुख्यमंत्रीपदाचा राजीनामा द्यावा लागला.

 

जनता पक्षाच्या राजवटीत, बिंदेश्वरी प्रसाद मंडळांच्या अध्यक्षतेखाली एक आयोग स्थापन करण्यात आला आणि त्याला भारतातील सामाजिक आणि आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीयांच्या हिताचा अहवाल तयार करण्याचे काम सोपवण्यात आले. हा आयोग 1978 साली स्थापन करण्यात आला आणि या आयोगाने 1980 मध्ये आपला अहवाल तयार केला. याच आयोगाला मंडल आयोग म्हणतात.

या आयोगाने केलेल्या अहवालात अनेक शिफारशी करण्यात आल्या, त्यापैकी इतर मागासवर्गीयांना नोकऱ्या आणि शैक्षणिक संस्थांमध्ये आरक्षण देण्याची शिफारस करण्यात आली. वर्ष 1990 मध्ये तत्कालीन व्हीपी सिंग सरकारने मंडल आयोगाच्या शिफारशी लागू करण्यासाठी अधिसूचना जारी केली, ज्यामुळे देशाच्या अनेक भागांमध्ये निषेध झाला, जाळपोळ झा

 

kबिंदेश्वरी प्रसाद मंडल यांनी13 एप्रिल 1982 रोजी आयुष्याचा शेवटचा श्वास घेतला.

भारत सरकारने 2001 मध्ये त्यांच्या सन्मानार्थ एक टपाल तिकीट जारी केले होते. 2007 मध्ये त्यांच्या सन्मानार्थ अभियांत्रिकी महाविद्यालयाची स्थापना करण्यात आली.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button